„Rozwój mowy dziecka w wieku przedszkolnym”
We wrześniu rozpoczynamy badania mowy naszych wychowanków. Celem badań jest wyłonienie dzieci wymagających opieki logopedycznej. Każdy przedszkolak spotka się z logopedą w celu zdiagnozowania mowy i nie tylko. Badanie logopedyczne obejmuje:
• Badanie sprawności narządów artykulacyjnych
• Badanie nadawania i rozumienia mowy
• Badanie funkcji połykowej i oddechowej
• Badanie budowy aparatu artykulacyjnego (zgryz, wędzidełko podjęzykowe, podniebienie)
• Badanie słuchu fonematycznego
W razie potrzeby logopeda kieruje dziecko na dodatkowe badania specjalistyczne (laryngologiczne, ortodontyczne, foniatryczne, psychologiczne).
Jak wygląda badanie?
Dzieci 3,4,5,6 letnie spotykają się z logopedą w gabinecie i tam przeprowadzone zostanie badanie, polegające na rozmowie, nazywaniu ilustracji, odpowiadaniu na pytania, zabawie, liczeniu, układaniu puzzli itp. Badanie przebiega w miłej atmosferze, nie jest dla dzieci bolesne i krępujące.
Każde dziecko ma wypełnioną kartę badania mowy, która stanowi dokument diagnozujący stan mowy, sprawność narządów artykulacyjnych, słuch, rozumienie poleceń. Po zdiagnozowaniu dzieci zakwalifikowane zostaną na indywidualną terapię logopedyczną. Zajęcia indywidualne rozpoczną się w październiku, po wcześniejszym zapoznaniu rodziców z wynikami badań i wyrażeniu zgody na uczestnictwo dzieci w zajęciach.
CO WARTO WIEDZIEĆ O ROZWOJU MOWY NASZYCH POCIECH
TRZYLATEK
• Rozumie co do niego mówimy, wykonuje proste polecenia
• Zapytany potrafi podać swoje imię
• Próbuje wykonywać codzienne czynności wg instrukcji słownych
• Mówi chętnie, zadaje pytania (nie zawsze jasno sprecyzowane)
• Komunikuje się za pomocą zdań prostych, kilkuwyrazowych
• Powinien wypowiadać prawidłowo wszystkie samogłoski i spółgłoski: p, b, m, f, w, t, d, n, l, ś, ź, ć, dź, ń, k, h, j, ł.
Trzylatek ma jeszcze prawo wymawiać spółgłoski dźwięczne z niepełną dźwięcznością, a nawet bezdźwięcznie, np. „fota” zamiast „woda ”. Dziecko trzyletnie zaczyna śmielej posługiwać się zdaniami złożonymi.
CZTEROLATEK
• Zadaje dużo pytań
• Rozpoznaje i nazywa kolory
• Pytany odpowiada, co robi
• Rozumie i wykonuje nasze polecenia, zawierające wyrażenia przyimkowe: pod, na, obok, za.
• Powinien poprawnie wymawiać głoski: s,z,c,dz,
• Głoski sz,ż,cz,dż, mogą być wymawiane jako s,z,c,dz
Czterolatek nie powinien zamieniać [t, d] na [k, g] – lub odwrotnie. Spółgłoska [r] zastępowanajest spółgłoską [l] lub spółgłoską [j].
PIĘCIOLATEK
• Stosuje wielozdaniowe wypowiedzi, opowiada zdarzenia opisuje przedmioty i ich przeznaczenie, używa różnych przymiotników
• Pojawia się prawidłowa wymowa głosek: sz,ż,cz,dż,
• Może wystąpić tzw. hiperpoprawność, tzn. w miejscu głosek: s,z,c,dz pojawiają się sz,ż,cz,dż; np. „szala” zamiast sala, w miejscu l pojawia się r (niekoniecznie); np. „rarka” zamiast lalka
• Potrafi wyjaśnić znaczenie słów
• Uwzględnia kolejność zdarzeń
Poprawna wymowa spółgłosek [sz, ż, cz, dż] lub zastępowanie ich spółgłoskami [s, z, c, dz]. Poprawna wymowa spółgłoski [r] lub zastępowanie jej spółgłoską [l].
SZEŚCIOLATEK
• Wypowiada się poprawnie pod względem artykulacyjnym, fleksyjnym i składniowym
• Mówi płynnie
• Zwraca się bezpośrednio do rozmówcy
• Formułuje dłuższe wypowiedzi
Poprawna wymowa spółgłosek [sz, ż, cz, dż] oraz spółgłoski [r]. Mogą się jeszcze zdarzać pomyłki, ale powinny być coraz rzadsze.